W 2016 r. czekają nas duże zmiany prawne na rynku pracy. Przed przedsiębiorcami pojawi się wiele wyzwań jeśli chodzi o pozyskiwanie wykwalifikowaych specjalistów. Z kolei dla pracowników rok 2016 będzie stał pod znakiem lepszych warunków pracy i łatwości zdobycia zatrudnienia.
1. Większa rola rekomendacji w procesie rekrutacji
W 2016 roku zdecydowanie warto zacząć inwestować w networking. Pracodawcy coraz częściej uruchamiać będą programy referencyjne pozwalające na wspieranie zatrudnienia systemami poleceń wewnętrznych pracowników. Pojawiają się również takie narzędzia jak program „Wynagrodzenie za polecenie” serwisu Praca.pl, który umożliwia rekomendowanie ofert pracy znajomym (za wynagrodzeniem). Szukać pracy poprzez sieć prywatnych kontaktów będziemy coraz częściej. Z badania Praca.pl „rola rekomendacji w poszukiwaniu pracy” wynika, że aż 92,3% osób, gotowych jest zarekomendować znajomych do pracy. A pracodawcy stają się coraz bardziej otwarci na takie możliwości pozyskiwania pracowników.
2. Wzrost ilości ofert pracy i zatrudnienia – rynek pracownika
Trend wzrostu ilości ofert pracy i zatrudnienia, który stał się bardzo wyraźny w 2015 roku, powinien utrzymać się również w 2016 r. Dodatkowo mamy kolejną falę emigracyjną, która powoduje odpływ z kraju specjalistów oraz wykwalifikowanych pracowników. To zaś oznacza przechodzenie powoli w rynek pracownika. Już teraz wiele branż (m.in. IT, BPO) boryka się z problemem braku odpowiednich kandydatów do pracy.
3. Kontynuacja emigracji Polaków w nadziei na lepszą pracę i płacę
W 2015 roku rozpoczęła się kolejna fala emigracji zarobkowej Polaków. Są duże szanse na to, że początek 2016 roku przyniesie nowy rekord – ponad 3 mln Polaków pracujących za granicami kraju. Jest to pokłosie mimo wszystko zbyt wolno rosnącego wynagrodzenia w Polsce. Z badań rynku pracy wynika, że 44% obecnych emigrantów wyjeżdża z kraju w poszukiwaniu wyższego standardu życia, a 35% deklaruje chęć wyjazdu po to, by po prostu podróżować i poznawać inne kultury. W odróżnieniu do pierwszej fali wyjazdów, dzisiejsi emigranci decydują się na stały wyjazd, a nie jedyne krótkie okresy zarobkowania za granicą. Na zwiększenie migracji częściowy wpływ ma też rozwój technologii umożliwiający zdalną pracę i znalezienie zatrudnienia również w zagranicznych koncernach. Brak konieczności przywiązania do fizycznego miejsca pracy pozwala na zwiększenie mobilności.
4. Rosnący deficyt pracowników w niektórych branżach, np. IT
Jak wynika z raportów rynku pracy niektóre branże w przyszłym roku mogą przeżywać spore trudności z pozyskaniem odpowiednich pracowników. Zdecydowanie coraz mocniej brakuje pracowników w branży IT. Winą jest tu ciągle rosnące zapotrzebowanie na specjalistów, a także ich odpływ do krajów Europy Zachodniej. Co ciekawe, przybywa w Polsce specjalistów z innych krajów – głównie Rumunii, Ukrainy oraz krajów z wysokim poziomem bezrobocia (Hiszpania, Portugalia). Kolejne branże, które cierpią na brak odpowiedniej kadry to BPO/SSC, które rozwijają się w Polsce na tyle dynamicznie, że ciągle brakuje specjalistów znających języki obce i mogących pracować dla zagranicznych podmiotów. Rozwiązaniem tego problemu również może być otwieranie się pracodawców na pracowników spoza Polski.
5. Nowe możliwości pracy dla młodych
2016 rok powinien przynieść zwiększenie szans na rynku pracy dla młodych osób. Jest to związane nie tylko z wzrostem ilości ofert pracy i zatrudnienia oraz przechodzeniem coraz mocniej w kierunku rynku pracownika, ale również z programami rządowymi w zakresie wzrostu zatrudnienia w grupie najmłodszych pracowników. Od 1 stycznia 2016 roku pracodawcy mogą brać udział w programie refundacyjnym pozwalającym na uzyskanie zwrotu kosztów zatrudnienia pracownika przez 12 miesięcy (w wysokości najniższego wynagrodzenia). Pracodawca, który weźmie udział w programie, jest zobowiązany do dalszego zatrudnienia pracownika przez kolejne 12 miesięcy (z własnych środków). W efekcie nowelizacji ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, szacuje się, że ok.100 tys. młodych osób ma otrzymać zatrudnienie na minimum dwa lata (co pozwoli na aktywizację bezrobotnych osób do 30 roku życia i zdobycie przez nich realnego doświadczenia zawodowego).
6. Wyzwania dla pracodawców – jak zatrzymać pracownika
Trudności pracodawców ze znalezieniem odpowiednich kandydatów do pracy oraz zwiększenie potrzeby lepszego godzenia życia prywatnego z zawodowym przez pracowników, którą obserwujemy od kilku lat, przynoszą zmiany również w zakresie sposobu wykonywania pracy i stawiają przed pracodawcami trudne zadania takiego zarządzenia środowiskiem pracy, by zmniejszyć rotację i stać się atrakcyjnym pracodawcą. 2016 rok będzie zatem dla wielu firm okresem wyzwań w zakresie pogodzenia celów biznesowych z potrzebami pracowników. W sukurs przychodzą tu firmom nowoczesne technologie i możliwości coraz bardziej precyzyjnego zarządzania pracą, celami biznesowymi firmy.
7. Zmiany w wynagrodzeniach oraz formach pracy
Od nowego roku zmieniają się zasady ozusowania umów – zleceń. To pociągnąć może za sobą spore zmiany zarówno pod kątem rozrostu szarej strefy w sektorach MŚP, jak i zwiększenia zatrudnienia w oparciu o umowy o pracę (przez wzgląd na kosztowe zrównanie ich z niektórymi umowami cywilno – prawnymi). Dla wielu firm wzrosną koszty zatrudnienia pracowników, co może owocować chęcią podniesienia efektywności pracy obecnych pracowników i redukcji kosztów na innych polach bądź wyhamowaniem podwyżek wynagrodzeń. Dla pracodawców oznacza to trudny czas balansowania pomiędzy redukcją bądź utrzymaniem dotychczasowych kosztów przy jednoczesnej konieczności zadbania o niską rotację, którą tym bardziej będzie trudno utrzymać im bardziej rynek pracy będzie wchodził w strefę pracownika.
8. Trudny rok dla MŚP
Wprowadzenie (od 22 lutego 2016 roku) maksymalnego okresu trwania umów terminowych do 33 miesięcy (+ 3 miesiące okresu próbnego) oraz zrównanie okresów wypowiedzeń między umowami terminowymi a bezterminowymi może zmienić sposób zatrudniania pracowników przez pracodawców. Z jednej strony wprowadzenie ozusowania umów powinno skłaniać do zawierania większej ilości umów o pracę. Z drugiej – zmiana w zakresie wypowiedzeń może skutecznie przed tym zniechęcać przedsiębiorców. Zwłaszcza tych mniejszych, dla których konieczność utrzymywania etatu pracownika przez miesięczny okres wypowiedzenia w momencie małej stabilności finansowej może być za dużym wyzwaniem. Dodatkowo, wprowadzenie zmian w zasadach ustalania podstawy wymiaru zasiłków macierzyńskich dla przedsiębiorców może sprawić, że kobiety rozpoczynające lub planujące działalność gospodarczą po prostu się z tego pomysłu wycofają.
Rynek pracy 2016 – podsumowanie
W 2016 r. pracownicy mogą liczyć na większe szanse na zatrudnienie i lepsze warunki pracy. Pracodawców czeka dość trudny okres związany zarówno ze zmianami legislacyjnymi i podatkowymi, odpływem pracowników i deficytami w niektórych sektorach. Jednocześnie, zaczynamy obserwować zmiany w sposobie szukania pracy oraz pozyskiwania pracowników. Coraz ważniejsze staje się nie tylko to, co pracownik może zaproponować firmie, ale co firma może zaproponować pracownikowi. Widać to również po konstrukcji ogłoszeń jakie umieszczają w serwisach pracy pracodawcy – coraz mocniej nastawionych na budowanie wizerunku. Przed nami ciekawy rok na rynku pracy!